Πόσο επικίνδυνα για τα μάτια μας είναι το κινητό μας, το tablet και ο υπολογιστής μας (PC ή laptop);
Όταν καθημερινά δουλεύετε επί πολλές ώρες στον υπολογιστή ή ασχολείστε με το tablet ή το κινητό σας, μπορεί να αρχίσετε να «νιώθετε τα μάτια σας κουρασμένα». Η αίσθηση της κόπωσης των ματιών, δηλαδή η κοπιωπία, είναι στην πραγματικότητα σύμπτωμα και όχι πάθηση. Αναφερόμενοι όμως σε αυτήν, δεν εννοούμε όλοι το ίδιο πράγμα. Άλλος εννοεί ότι τα μάτια του είναι κουρασμένα, ξηρά ή συνεχώς δακρύζουν, άλλος νομίζει ότι υπάρχει ξένο σώμα στα μάτια του και νιώθει την ανάγκη να τα τρίβει και άλλος διαπιστώνει ότι έχει θολή όραση. Κάποιοι ίσως έχουν πονοκεφάλους τους οποίους αποδίδουν στα μάτια και άλλοι αισθάνονται κόπωση των μυών του προσώπου, επειδή δε φορούν τα σωστά γυαλιά. Δεν είναι σπάνιο, επίσης, ορισμένοι να διαπιστώνουν αδυναμία εστίασης σε ένα στόχο μετά από πολύωρη κοντινή ενασχόληση. Τα τελευταία χρόνια έχει αυξηθεί ιδιαιτέρως η επίπτωση αυτών των συμπτωμάτων, με αποτέλεσμα να καταγράφεται πλέον στη διεθνή βιβλιογραφία ως ξεχωριστή πάθηση το Computer Vision Syndrome (CVS) ή Digital Eye Strain.
Τι προκαλεί η πολύωρη έκθεση στις οθόνες;
Σε πολλές περιπτώσεις, η χρήση των οθονών έχει ως αποτέλεσμα την ξηροφθαλμία, επειδή εστιάζουμε στην οθόνη για μεγάλο χρονικό διάστημα χωρίς να βλεφαρίζουμε συχνά, δηλαδή χωρίς να ανοιγοκλείνουμε τα μάτια μας όσες φορές είναι απαραίτητο για την ενυδάτωση του κερατοειδούς. Η παραμονή μας σε χώρο όπου φυσάει ζεστός ή κρύος αέρας, όπως είναι οι κλιματιζόμενες αίθουσες, μπορεί να επιτείνει το φαινόμενο του ξηρού οφθαλμού.
Η δυσκολία στην εστίαση καθώς και η μονόφθαλμη ή διόφθαλμη διπλωπία που επιδεινώνονται προοδευτικά με την πάροδο του χρόνου έκθεσης είναι συμπτώματα που χρήζουν διερεύνησης.
Η φωτεινή ακτινοβολία που ανήκει στο φάσμα του μπλε φωτός (380 – 500nm) και εκπέμπεται από τις οθόνες επιδεινώνει τα συμπτώματα του CVS και αυξάνει τον κίνδυνο για την εμφάνιση εκφύλισης της ωχράς κηλίδας, μιας πάθησης που μπορεί να οδηγήσει σε μόνιμη απώλεια όρασης.
Απλές συμβουλές για τη χρήση των υπολογιστών και του κινητού μας
Για να μειώσετε την αίσθηση της καταπόνησης των ματιών από την παρατεταμένη έκθεση στις οθόνες:
- Ενσταλάξτε τεχνητά δάκρυα
- Προσαρμόστε την οθόνη του υπολογιστή σας ώστε το βλέμμα σας να είναι ελαφρώς προς τα κάτω
- Τοποθετήστε έναν υγραντήρα δίπλα στο γραφείο σας, αν ο χώρος εργασίας έχει χαμηλή υγρασία.
- Εφαρμόστε τον κανόνα “20-20-20”: Κάθε 20 λεπτά μετατοπίστε τα μάτια σας για να δείτε ένα αντικείμενο τουλάχιστον 20 πόδια (6 μέτρα) μακριά, για τουλάχιστον 20 δευτερόλεπτα.
- Ενεργοποιήστε το φίλτρο του μπλε φωτός στις οθόνες σας και χρησιμοποιήστε γυαλιά με φίλτρο μπλε ακτινοβολίας.
Πότε πρέπει να επισκεφθείτε έναν Οφθαλμίατρο;
Οι παραπάνω συμβουλές δεν υποκαθιστούν την ανάγκη για μια οφθαλμολογική εξέταση. Αν σας ταλαιπωρεί οποιοδήποτε από τα συμπτώματα που προαναφέρθηκαν, κλείστε ραντεβού σε έναν Οφθαλμίατρο.
Σε κάθε περίπτωση, πρέπει όλοι να επισκεπτόμαστε τον Οφθαλμίατρό μας για έναν προληπτικό οφθαλμολογικό έλεγχο ανά 2 χρόνια έως την ηλικία των 50 ετών και ανά έτος, αν είμαστε ηλικίας άνω των 50 ετών. Αυτός ο γενικός κανόνας εξειδικεύεται από τον Οφθαλμίατρό μας σε περίπτωση που πάσχουμε από κάποια οφθαλμική πάθηση.
Το παρόν άρθρο περιέχει στοιχεία από το άρθρο: “Eye Strain: What Might Make Your Eyes Feel Tired” της Celia Vimont (American Academy of Ophthalmology, Oct. 18, 2018)
