Πρεσβυωπία είναι η δυσκολία στην κοντινή όραση που έχουν οι άνθρωποι άνω των 40 ετών. Δε θεωρείται νόσος, αλλά μία φυσιολογική εξέλιξη στα πλαίσια της γήρανσης του κρυσταλλοειδούς φακού, του φυσικού δηλαδή φακού των ματιών μας. Από την ηλικία των 40 έως την ηλικία των 65-70 ετών φθίνει σταδιακά η δυνατότητα αυτού του φακού να εστιάζει σε κοντινά αντικείμενα. Ο λόγος είναι ότι ο φακός σκληραίνει, χάνει την ελαστικότητά του και άρα τη δυνατότητά του να αλλάζει το σχήμα του προκειμένου να εστιάσει πιο κοντά.
- Δυσκολία στην ανάγνωση μικρών γραμμάτων – Τα αντικείμενα που βρίσκονται κοντά στα μάτια μας τα βλέπουμε θολά
- Ανάγκη για περισσότερο φως στις κοντινές εργασίες
- Κόπωση των ματιών ή διπλωπία στην κοντινή όραση
- Συχνοί πονοκέφαλοι ή θάμβος όρασης μετά το διάβασμα
- Τέντωμα του χεριού μας για να απομακρύνουμε τα αντικείμενα
Όλοι οι άνθρωποι άνω των 40 ετών αναπτύσσουν σταδιακά πρεσβυωπία. Ειδικότερα, οι μύωπες αρχίζουν κοντά στην ηλικία των 45 ετών να βγάζουν τα γυαλιά τους για να δουν κοντά, ενώ οι υπερμέτρωπες αρχίζουν να αναπτύσσουν πρεσβυωπία σε λίγο μικρότερη ηλικία.
Εφαρμόζονται διάφοροι τρόποι για τη θεραπεία της πρεσβυωπίας:
- Πρεσβυωπικά γυαλιά
- Διπλοεστιακά ή πολυεστιακά γυαλιά
- Πολυεστιακοί φακοί επαφής
- Αφαίρεση φυσικού φακού – Επέμβαση καταρράκτη με ένθεση EDOF ή πολυεστιακού ενδοφακού.
- Monovision: τεχνική κατά την οποία το ένα μάτι βλέπει καλύτερα μακριά και το άλλο βλέπει καλύτερα κοντά.
- Διαθλαστικό laser (Monovision ή Presby-LASIK)
- Καθημερινή ενστάλαξη ειδικών σταγόνων (έχει πάρει έγκριση στην Αμερική, όχι προς το παρόν στην Ευρώπη)
Η πρεσβυωπία οφείλεται στη φυσιολογική γήρανση του ματιού, οπότε είναι αναπόφευκτη. Ωστόσο, η σωστή φροντίδα και προστασία των ματιών μπορεί να καθυστερήσει την εμφάνισή της. Διαβάστε στη συνέχεια μερικά tips για την καθυστέρηση της πρεσβυωπίας:
– Προστασία από την υπεριώδη ακτινοβολία (UV)
Φοράμε γυαλιά ηλίου με πλήρη UV προστασία για να μειώνουμε τη φωτογήρανση του φακού.
– Υγιεινή διατροφή πλούσια σε αντιοξειδωτικά
Τροφές με βιταμίνες A, C, E, λουτεΐνη, ζεαξανθίνη, ωμέγα-3 (π.χ. πράσινα φυλλώδη λαχανικά, ψάρια, ξηροί καρποί).
– Σωστή οπτική εργονομία
Κρατάμε σωστή απόσταση από το βιβλίο ή την οθόνη, χρησιμοποιούμε επαρκή φωτισμό και κάνουμε συχνά διαλείμματα.
– Αποφυγή υπερβολικής κόπωσης των ματιών
Κατάλληλος φωτισμός, ξεκούραση και περιορισμός οθονών όταν δεν είναι απαραίτητες.
– Υγιής ύπνος
Το ισορροπημένο ωράριο ύπνου, χωρίς διαταραχές του κιρκάδιου ρυθμού, σχετίζεται με καθυστερημένη εμφάνιση πρεσβυωπίας
– Διακοπή καπνίσματος
Το κάπνισμα συνδέεται με ταχύτερη γήρανση του φακού και αυξημένο οξειδωτικό στρες.
– Τακτικός οφθαλμολογικός έλεγχος
Κατά τη διάρκεια του τακτικού οφθαλμολογικού ελέγχου, μπορείτε να συζητήσετε με τον οφθαλμίατρό σας τους τρόπους πρόληψης και αντιμετώπισης της πρεσβυωπίας. Επίσης, ο τακτικός έλεγχος συμβάλλει στην έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση άλλων παθήσεων (π.χ. καταρράκτης, γλαύκωμα, εκφύλιση της ωχράς) που μπορεί να επιβαρύνουν την όραση.
Ορισμένοι ασθενείς άνω των 65 ετών αναφέρουν ότι μπορούν να διαβάσουν καλά χωρίς γυαλιά, ενώ μέχρι πρότινος τούς ήταν απαραίτητα στο διάβασμα. Αυτό το «παράδοξο» φαινόμενο είναι γνωστό ως «δεύτερη όραση» της τρίτης ηλικίας και φυσικά δεν οφείλεται σε θεραπεία της πρεσβυωπίας. Είναι αποτέλεσμα της εμφάνισης καταρράκτη, ο οποίος αυξάνει τη σφαιρική δύναμη του κρυσταλλοειδούς φακού και έτσι βελτιώνει την κοντινή όραση. Το φαινόμενο είναι παροδικό. Καθώς εξελίσσεται ο καταρράκτης, η «δεύτερη όραση» χάνεται και η επέμβαση αφαίρεσής του καθίσταται απαραίτητη.